Νουμιδίδες (Numididae) 
Οικογένεια πτηνών της τάξης των ορνιθομόρφων. Περιλαμβάνει 4 γένη με 6 συνολικά είδη, ιθαγενή της Αφρικής, τα οποία είναι γνωστά με την κοινή ονομασία φραγκόκοτες. Τα πουλιά αυτά, μήκους 45-70 εκατοστών, χαρακτηρίζονται από γυμνό λαιμό πολύ συχνά πολύχρωμο και κεφάλι, με εξαίρεση ορισμένα είδη που φέρουν στην κορυφή του κεφαλιού ένα λοφίο από φτερά. Το φτέρωμά τους είναι συνήθως σκουρόχρωμο (μαύρο ή γκρι χρώμα), διάστικτο από λευκές κηλίδες, Μόνο το είδος Acryllium vulturinum έχει μπλε φτέρωμα στο στήθος και στην κοιλιά και το είδος Agelastes meleagrides άσπρο στήθος. Σεξουαλικός διμορφισμός ανάμεσα στα δύο φύλα δεν υπάρχει, τα περισσότερα αρσενικά είναι ελαφρώς μεγαλύτερα από τα θηλυκά.Εκτός από την εποχή της αναπαραγωγής σχηματίζουν ομάδες. Αυτές οι ομάδες είναι αρκετά σταθερές στη σύνθεσή τους, διαλύονται κατά τις περιόδους αναπαραγωγής και ξανασχηματίζονται με τα ίδια πουλιά στο τέλος της αναπαραγωγικής περιόδου. Το μέγεθος των ομάδων που ζούν στα δάση, είναι συνήθως λιγότερο από 10 πουλιά ανά ομάδα, ενώ στις σαβάνες συνήθως μέχρι 40, σε σπάνιες περιπτώσεις μέχρι και 200 πουλιά.
Το φυσικό εύρος εξάπλωσης περιλαμβάνει την υποσαχάρια Αφρική, με εξαίρεση περιοχές χωρίς βλάστηση. Βόρεια της Σαχάρας, υπάρχει μια απομονωμένη αποικία του είδους Μελεαγρίδα (Numida meleagris), στο βορειοδυτικό Μαρόκο.
Πρόσφατα έχουν εγκατασταθεί από τον άνθρωπο σε πολλές άλλες περιοχές του κόσμου, όπως σε πολλά νησιά της Καραϊβικής στην Αραβική Χερσόνησο και στη Μαδαγασκάρη.
Οι Νουμιδίδες ζουν σε άγρια κατάσταση, στις στέπες και στα λιβάδια, αποφεύγοντας την πυκνή βλάστηση, ωστόσο οι οικότοποι διαφέρουν ανάλογα με το είδος.
Τα είδη του γένους Agelastes και το είδος Guttera plumifera ζουν σε τροπικά δάση και αποφεύγουν την εγγύτητα των ανθρώπων.
Η Μελεαγρίδα (Numida meleagris) προτιμά ανοικτές εκτάσεις, ιδιαίτερα στην αφρικανική σαβάνα, βασική προϋπόθεση είναι η παρουσία νερού, δεδομένου ότι πρέπει να πίνει τακτικά.
Το είδος Acryllium vulturinum όμως δεν χρειάζεται πολύ νερό και ως εκ τούτου συχνά προτιμά άγονες περιοχές με ελάχιστο νερό, αλλά συναντάται και σε σαβάνες και δάση.
Τρέφονται με σπόρους, φρούτα, βολβούς και έντομα, σπανίως και με μικρά σπονδυλωτά.
Τα ζευγάρια είναι εποχιακά μονογαμικά. Γενούν 6 έως 20 αυγά τα οποία αποθέτουν σε φωλιές στο έδαφος· την επώαση αναλαμβάνει το θηλυκό, ενώ το αρσενικό συμμετέχει εξίσου στη φροντίδα των νεοσσών.
Ένα από τα πιο εντυπωσιακά είδη της οικογένειας, και το μεγαλύτερο σε μέγεθος, είναι το Acryllium vulturinum· από τον λαιμό του ξεκινούν μεγάλα φτερά με γαλάζιο, άσπρο και μαύρο χρώμα, τα οποία εκτείνονται μέχρι την πλάτη και το στήθος. Το είδος Agelastes meleagrides, το οποίο φέρει μαύρο φτέρωμα με ένα άσπρο κολάρο, είναι ένα από τα περισσότερο απειλούμενα με εξαφάνιση είδη ζώων της Αφρικής.
Οικογένεια: Νουμιδίδες (Numididae) Γένη και είδη
Γένος Agelastes
✓ Agelastes meleagrides
✓ Agelastes niger
Γένος Νουμίδα, Numida
✓ Μελεαγρίδα (Numida meleagris)
Γένος Guttera
✓ Guttera plumifera
✓ Guttera pucherani
Γένος Acryillium
✓ Acryllium vulturinum
Κείμενο: Ζιάκας Ηλίας
