Ευρωπαϊκό Ψαρόνι, ψάρ ο κοινός (Sturnus Vulgaris) 
Ένα από τα πιο κοινά και πολυπληθέστερα πουλιά της οικογένειας των Ψαρονιών Sturnidae είναι το Ευρωπαϊκό Ψαρόνι. Στην Κύπρο είναι γνωστό με το όνομα Λαζούρι ενώ στην υπόλοιπη επικράτεια είναι γνωστό ως Μαυροπούλι, Χειμώνι, Στούρνος, Καραβέλι, Τσιρόνι κτλ.Πρόκειται για ένα πουλί που συχνά συγχέεται εμφανισιακά με τον Κότσυφα λόγω του μαυριδερού χρώματος και της κιτρινωπής του μύτης, αλλά μόνο με προσεχτική παρατήρηση μπορούν να διαπιστωθούν κάποιες χαρακτηριστικές διαφορές.
Please install Adobe Flash Player
Οικογένεια Ψαρόνια (Sturnus)
Τα ανήλικα πουλιά έχουν μουντό καφετί φτέρωμα σε όλο το σώμα με υπόλευκο λαιμό και σκούρο ράμφος. Τα νεαρά πουλιά εμφανίζουν λευκοκίτρινες κηλίδες στο φτέρωμα του σώματός τους προς το τέλος του Σεπτέμβρη, ενώ διατηρούν το καφετί χρώμα στο κεφάλι. Τον πρώτο χειμώνα οι κηλίδες απλώνονται και στο κεφάλι. Τα ενήλικα αρσενικά Ψαρόνια έχουν μαυριδερό φτέρωμα με μεταλλική πράσινη και βιολετιά όψη. Οι κηλίδες γίνονται πιο διακριτικές και το ράμφος κιτρινίζει την Άνοιξη, που αρχίζει η αναπαραγωγική περίοδος, τα δε πόδια γίνονται ροδοκόκκινα. Τα δυο φύλα παρουσιάζουν πολύ μικρές αποκλίσεις στον χρωματισμό του ράμφους, καθώς το αρσενικό παρουσιάζει μια μπλέ-γκρι απόχρωση στην βάση του κάτω ράμφους, ενώ τα θηλυκά έχουν την κάτω βάση του ράμφους κιτρινόλευκη.
Γενικά όλα τα Ψαρόνια είναι μεσαίου μεγέθους πουλιά με κοντά πόδια, κοντή ουρά και δυνατό μυτερό ράμφος. Το μήκος τους δεν ξεπερνάει τα 22 εκατοστά, το άνοιγμα των φτερών τους αγγίζει τα 40 εκατοστά, ενώ το βάρος τους μπορεί να φτάσει και τα 100 γραμμάρια.
Αντίθετα από τον Κότσυφα (Turdus merula) δεν είναι μοναχικό πουλί, αλλά τόσο κοινωνικό που συναντάται πάντα σε μεγάλα σμήνη που παρουσιάζουν πολύ συχνά εντυπωσιακούς εναέριους σχηματισμούς. Είναι θαρραλέο πουλί και μοιάζει να μην ενοχλείται από τη ανθρώπινη παρουσία.
Είναι ενδημικό πουλί σε όλη την Ευρώπη αλλά και στην πατρίδα μας, αλλά και αποδημητικό. Συναντάται εκτός από τη Ευρώπη, στην Ασία, την Σκανδιναβία, τα παράλια της Αφρικής αλλά και στην Αμερική. Έτσι κάποια σμήνη μεταναστεύουν προς τα νότια, ενώ η χώρα μας δέχεται κάποιους βόρειους επισκέπτες. Συναντώνται ευρύτατα στην Μακεδονία, την Θεσσαλία, αλλά και την Πελοπόννησο. Προτιμούν τις αγροτικές περιοχές με λιβάδια, τα χωριά, αλλά και τα προάστια, που διαθέτουν πάρκα, οπωρώνες, ελαιώνες, δεν διστάζουν όμως τα εμφανίζονται και σε δασικές εκτάσεις, σε έλη, σε παράκτιες περιοχές με αμμώδεις εκτάσεις, σε όχθες ποταμών και λιμνών καθώς και σε ερήμους ή και σε σκουπιδότοπους.
Θεωρείται από τα πιο έξυπνα είδη πουλιών μιας και εκτός από το ζωηρό και φλύαρο κελάηδήμά του με ποικιλία δυνατών, υψηλών και παρατεταμένων ήχων, παρουσιάζει την ικανότητα να μιμείται τα κελαηδήματα άλλων πουλιών όπως του Σπουργίτη, της Καρακάξας, και διάφορους ήχους όπως σειρήνας, αλλά και άλλων ζώων όπως γατών, σκύλων, κατσικιών κτλ. Έχει αναφερθεί ότι στη αιχμαλωσία έχουν αναπτύξει τη ικανότητα να μιμείται την ανθρώπινη φωνή όπως και οι παπαγάλοι. Κελαηδεί συνήθως καθισμένο σε δέντρο κουνώντας ταυτόχρονα με χαρακτηριστικό τρόπο τις φτερούγες του.
Αναπαραγωγή: Η αναπαραγωγική περίοδο των ψαρονιών ξεκινά ανάλογα πάντα με την περιοχή, την άνοιξη και διαρκεί ως και τους πρώτους μήνες του καλοκαιριού (Μάρτιο ως Ιούλιο). Αυτό το διάστημα είτε το αρσενικό από μόνο του, είτε το ζευγάρι από κοινού, θα κατασκευάσει σε κάποια κοιλότητα ή τρύπα δέντρων ή σε οποιαδήποτε άλλη φυσική ή τεχνητή κοιλότητα, την φωλιά του. Η φωλιά αποτελείται κυρίως από κλαδάκια, ξερόχορτα, φύλλα και πούπουλα. Εκεί το θηλυκό θα γεννήσει ως και 3 φορές (νότιοι πληθυσμοί), από 4 έως και 8 αυγά. Τα αυγά έχουν μέγεθος 3,5 x 2,3 εκατ. και χρώμα ανοιχτό γαλάζιο με άσπρα στίγματα. Η εκκόλαψη τους θα διαρκέσει από 12 έως 15 ήμερες και σε αυτή πολύ λίγο θα συμμετάσχει το αρσενικό. Μετά την εκκόλαψη και οι δυο γονείς φροντίζουν για την ανατροφή και σίτιση των νεοσσών, η οποία θα διαρκέσει από 20 έως 23 ήμερες, αλλά και μετά από αυτό το διάστημα οι νεοσσοί θα συνεχίσουν να ταΐζονται από τους γονείς τους για λίγες ημέρες. Έχει παρατηρηθεί δε το φαινόμενο μετά την ανεξαρτητοποίηση τους, τα νεαρά ψαρόνια να σχηματίζουν καινούργια σμήνη.
Θα πρέπει ακόμα να αναφέρουμε ότι οι Ευρωπαϊκοί πληθυσμοί ψαρονιών, περνούν συνήθως τρεις φάσεις αναπαραγωγής και ωοτοκίας. Κατά την πρώτη φάση γεννά περίπου πέντε αυγά και είναι συνήθως ταυτόχρονη και με τα υπόλοιπα ψαρόνια της περιοχής. Η δεύτερη ή "ενδιάμεση γέννα", είναι αποτέλεσμα της έντονης πολυγαμικής συμπεριφοράς των ψαρονιών. Και τέλος η τρίτη γέννα, η οποία γίνεται συνήθως από τους νοτίους πληθυσμούς, λόγω και του μεγαλύτερου διαστήματος της αναπαραγωγικής περιόδου, εμφανίζεται περίπου σαράντα έως πενήντα ημέρες μετά από την πρώτη.
Διατροφή: Λόγω του ονόματός τους επικρατεί η εσφαλμένη αντίληψη ότι τρέφονται με ψάρια. Όμως τα ψαρόνια είναι παμφάγα πουλιά και μπορεί να σιτιστεί με μια αρκετά μεγάλη ποικιλία τροφής. Μέσα στα είδη διατροφής των ψαρονιών περιλαμβάνονται διάφορα είδη σπόρων, εντόμων, σπονδυλωτών και ασπόνδυλων, αλλά και διάφορες καλλιέργειες, όπως και φρούτα. Ενδεικτικά και ως πιο κοινά είδη διατροφής των ψαρονιών θα μπορούσαμε να αναφέρουμε τις σαρανταποδαρούσες, τις αράχνες, τους σκώρους αλλά και διάφορα είδη γαιοσκωλήκων, αλλά και διαφόρους σπόρους, μούρα, μήλα, αχλάδια, δαμάσκηνα, κεράσια και ελιές. Έχει δε αναπτύξει εξαιρετικές τεχνικές στο να μπορεί να ανοίγει με το ράμφος του σαλιγκάρια και κοχύλια.
Εχθροί: Βιολογικοί εχθροί των ψαρονιών είναι όλα τα μικρά αρπακτικά είτε αυτά είναι αγρία, είτε όχι, όπως οι γάτες στις αστικές και προαστιακές περιοχές ή στους πρωταρχικούς βιότοπους της, οι νυφίτσες, οι αλεπούδες, ακόμη και οι σκαντζόχοιροι, άλλα και άρπαγες όπως τα γεράκια, τα ξεφτέρια κ.α.
Από τα πιο γνωστά είδη ψαρονιών είναι το Αγιοπούλι.
Διάφορα:
· Λόγω των μεγάλων αριθμών τους τα ψαρόνια σε πολλές περιοχές αντιμετωπίζονται ως εισβολείς, οι οποίοι άλλες φορές έχουν θετικές και άλλες φορές αρνητικές συνέπειες, ασκώντας μεγάλη επίδραση τόσο στις συγκομιδές σπόρων και φρούτων, όσο και τους πληθυσμούς εντόμων και παρασίτων. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται, όπου τα πουλιά αυτά δεν τρώνε παράσιτα, γίνονται τα ίδια παράσιτα.
· Η μακρύτερη γνωστή διάρκεια ζωής ενός άγριου ψαρονιού είναι 15 χρόνια και 3 μήνες, ενώ σε πουλιά σε αιχμαλωσία έχει υπολογιστεί ότι ίσως να είναι και ελαφρώς μεγαλύτερη.
· Τα ψαρόνια σε αιχμαλωσία μπορούν να εκπαιδευθούν για να μιμηθούν ανθρώπινους ήχους.
· Αποτελούν μια σημαντική πηγή τροφής για πολλά μικρά αρπακτικά πτηνά και ζώα.
· Λόγω της εξαιρετικά επιθετικής συμπεριφοράς τους, τα ψαρόνια εκτοπίζουν πολλά εγγενή είδη πουλιών και σαν συνέπεια αυτό έχει σε περιοχές με υπεραφθονία ψαρονιών, να υπάρχει έλλειψη ποικιλομορφίας πτηνών.
· Δυστυχώς τα ψαρόνια μπορούν να νοσήσουν με ιδιαίτερα επικίνδυνες για τον άνθρωπο ασθένειες, όπως της βλαστομυκώσης και της ιστοπλασμάτωσης.
· Ακόμα λόγω των μεγάλων πληθυσμών τους τα ψαρόνια αποτελούν ένα από τους μεγαλύτερους για τα αεροπλάνα κινδύνους, μιας και δεν ήταν λίγες η φορές που αναγκάσαν αρκετά αεροπλάνα σε αναγκαστική προσγείωση.
· Έχει υπολογιστεί ότι 35-50 εκατομμύριο ζευγάρια αναπαράγονται στην Ευρώπη, χωρίς να υπολογίζονται οι πληθυσμοί της Ισπανίας, της νότιας Ιταλίας και την Ελλάδας.
· Το προσδόκιμο ζωής τους αγγίζει τα 15 χρόνια περίπου.
· Λόγω των μεγάλων αριθμών τους τα ψαρόνια σε πολλές περιοχές αντιμετωπίζονται ως εισβολείς, οι οποίοι άλλες φορές έχουν θετικές και άλλες φορές αρνητικές συνέπειες, ασκώντας μεγάλη επίδραση τόσο στις συγκομιδές σπόρων και φρούτων, όσο και τους πληθυσμούς εντόμων και παρασίτων. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται, όπου τα πουλιά αυτά δεν τρώνε παράσιτα, γίνονται τα ίδια παράσιτα.
· Η μακρύτερη γνωστή διάρκεια ζωής ενός άγριου ψαρονιού είναι 15 χρόνια και 3 μήνες, ενώ σε πουλιά σε αιχμαλωσία έχει υπολογιστεί ότι ίσως να είναι και ελαφρώς μεγαλύτερη.
· Τα ψαρόνια σε αιχμαλωσία μπορούν να εκπαιδευθούν για να μιμηθούν ανθρώπινους ήχους.
· Αποτελούν μια σημαντική πηγή τροφής για πολλά μικρά αρπακτικά πτηνά και ζώα.
· Λόγω της εξαιρετικά επιθετικής συμπεριφοράς τους, τα ψαρόνια εκτοπίζουν πολλά εγγενή είδη πουλιών και σαν συνέπεια αυτό έχει σε περιοχές με υπεραφθονία ψαρονιών, να υπάρχει έλλειψη ποικιλομορφίας πτηνών.
· Δυστυχώς τα ψαρόνια μπορούν να νοσήσουν με ιδιαίτερα επικίνδυνες για τον άνθρωπο ασθένειες, όπως της βλαστομυκώσης και της ιστοπλασμάτωσης.
· Ακόμα λόγω των μεγάλων πληθυσμών τους τα ψαρόνια αποτελούν ένα από τους μεγαλύτερους για τα αεροπλάνα κινδύνους, μιας και δεν ήταν λίγες η φορές που αναγκάσαν αρκετά αεροπλάνα σε αναγκαστική προσγείωση.
· Έχει υπολογιστεί ότι 35-50 εκατομμύριο ζευγάρια αναπαράγονται στην Ευρώπη, χωρίς να υπολογίζονται οι πληθυσμοί της Ισπανίας, της νότιας Ιταλίας και την Ελλάδας.
· Το προσδόκιμο ζωής τους αγγίζει τα 15 χρόνια περίπου.
Υπάρχουν τα ακόλουθα είδη στην Οικογένεια Ψαρόνια (Sturnus)
Ευρωπαϊκό Ψαρόνι, European Starling (Sturnus Vulgaris)
Μαυροψάρονο, Spotless Starling (Sturnus unicolor)
Αγιοπούλι, Ροδοχρωµοψάρονο, Rosy Starling (Sturnus roseus)
