Αμπελουργός, χονδρομύτης ο μελανοκέφαλος (Emberiza melanocephala)
Έχει μέγεθος (16-17εκ.) λίγο μεγαλύτερο από του Σπουργιτιού, σχετικά χοντρό ράμφος και φύλα διαφορετικά μεταξύ τους (φυλετικός διμορφισμός). Το αρσενικό είναι εύκολα αναγνωρίσιμο. Έχει μαύρο κεφάλι με κίτρινο περιλαίμιο, καστανοκόκκινη ράχη, σταχτόμαυρες φτερούγες και ουρά, καθώς και κίτρινο χωρίς ραβδώσεις κάτω φτέρωμα.
Το θηλυκό έχει πιο μουντά χρώματα με καστανολαδί πάνω φτέρωμα και λευκοκίτρινο το κάτω μέρος του σώματος.
Κατηγορία: Τσιχλόνια, Εµπεριζίδες (Emberizidae)
Βιότοπος – εμφάνιση: Είναι αποδημητικό πουλί που φτάνει στην Ελλάδα στις αρχές Μαΐου για να φωλιάσει. Παραμένει μέχρι τέλη Ιουλίου και μεταναστεύει στη Μέση Ανατολή για να διαχειμάσει. Είναι το πιο κοινό από τα τσιχλόνια στις αγροτικές περιοχές σε όλη σχεδόν την ηπειρωτική και νησιωτική Ελλάδα. Παρατηρείται συνήθως σε ξηρές περιοχές με χαμηλή βλάστηση και λίγα διάσπαρτα δέντρα, σε σταροχώραφα, αμπελώνες όπως άλλωστε υποδηλώνει και το όνομά του, αλλά και σε ανοιχτές περιοχές με διάσπαρτα δέντρα και θάμνους. Το ακούμε να κελαηδά καθισμένο στις κορυφές δέντρων αλλά και στα καλώδια ηλεκτρικών στύλων. Φωλιάζει σε χαμηλή βλάστηση.
Αναπαραγωγή: Ανήκει στα είδη που αναπαράγονται στην περιοχή. Φτιάχνει την φωλιά του σε σχήμα ανοιχτού κυπέλλου πάνω σε χαμηλούς θάμνους και συχνά μέσα σε αμπελώνες. Γεννά μία φορά το χρόνο, την περίοδο Μαΐου-Ιουνίου, 4-5 αυγά. Την επώαση και τη φροντίδα των νεοσσών την αναλαμβάνει κατά αποκλειστικότητα το θηλυκό.
Τροφή: Τρέφεται κυρίως με σπόρους και μικρά έντομα.
Καθεστώς προστασίας: Συμπεριλαμβάνεται στα είδη του Παραρτήματος ΙΙ της Σύμβασης της Βέρνης για τη διατήρηση της ευρωπαϊκής άγριας ζωής και των φυσικών βιοτόπων.
Κατηγορία: Τσιχλόνια, Εµπεριζίδες (Emberizidae)
1) Χρυσοτσίχλονο (Emberiza citrinella)
2) Σιρλοτσίχλονο (Emberiza cirlus)
3) Βουνοτσίχλονο (Emberiza cia)
4) Καλαμοτσίχλονο (Emberiza schoeniclus reiseri)
5) Τσιφτάς (Emberiza calandra)
6) Βλαχοτσίχλονο (Emberiza hortulana)
7) Φρυγανοτσίχλονο (Emberiza caesia)
8) Σμυρνοτσίχλονο (Emberiza cineracea)
9) Αμπελουργός (Emberiza melanocephala)
10) Ελατοτσίχλονο (Emberiza leucocephalos)
11) Βαλτοτσίχλονο (Emberiza rustica)
12) Νανοτσίχλονο (Emberiza pusilla)
13) Σημυδοτσίχλονο (Emberiza aureola)
14) Χιονοτσίχλονο (Plectrophenax nivalis)
